Gaeta to niewielkie malownicze miasteczko położone pomiędzy Rzymem a Neapolem. Słynie z pięknych plaż, krystalicznie czystej wody i malowniczych krajobrazów. Dlatego od zawsze pełni rolę wakacyjnego kurortu majętnych Włochów. Gaeta to nie tylko przepiękne wybrzeże, ale też niezwykłe zabytki. W mieście znajduje się bogata zabudowa średniowieczna, a także fortece z czasów panowania Burbonów. To wszystko sprawia, że Gaetę naprawdę warto odwiedzić!
- Krótka historia miasta i pochodzenie nazwy
- Gaeta – jak dojechać?
- Gaeta: najważniejsze atrakcje turystyczne
- Co warto zjeść w Gaecie?
Krótka historia miasta i pochodzenie nazwy
Pierwsze zapiski na temat Gaety pochodzą z IX wieku. Jednak pierwsze ślady osadnictwa pochodzą już z okresu etruskiego. Następnie miasto znalazło się pod wpływami greckich kolonistów, a później Rzymian. To właśnie wtedy Gaeta stała się miastem portowym, które pełniło ważną rolę w handlu i wojskowości. Rzymianie zbudowali również fortyfikacje i wille, więc miejscowość stała się popularnym miejscem wypoczynku dla rzymskiej arystokracji.
W kolejnych okresach Gaeta wielokrotnie zmieniała właścicieli. Natomiast ze względu na strategiczne położenie była wielokrotnie niszczona i odbudowywana. W efekcie była świadkiem licznych oblężeń i bitew, a także pełniła ważną rolę w procesie zjednoczenia Włoch. W 1860 roku miasto było ostatnią twierdzą broniącą Królestwa Obojga Sycylii przed wojskami Giuseppe Garibaldiego i Piemontu. Po oblężeniu, trwającym 102 dni, Gaeta się poddała. Stało się to zaledwie dwa dni po proklamowaniu w Turynie Królestwa Zjednoczonej Italii.
A skąd się wzięła nazwa Gaeta (łac. Caieta)? Są dwie teorie. Zgodnie z pierwszą Wergiliusz w „Eneidzie” wspomina Cajetę (matkę Eneasza), która miała umrzeć właśnie w tym miejscu. Bardziej prawdopodobna jest wersja, że nazwa miasta pochodzi najprawdopodobniej od greckiego słowa „kaiàdas” lub „kaiètas”, które oznacza jaskinia. Pobliska Sperlonga również swoją nazwę zawdzięcza jaskini, ale pochodzi od łacińskiego słowa „spelunca”.
Mała ciekawostka: podobno od łacińskiej nazwy miasta pochodzi imię Kajetan.
Gaeta – jak dojechać?
Gaeta położona na wybrzeżu morza tyrreńskiego w regionie Lacjum w Parku Regionalnym Riwiery Ulissesa. Lokalizacja miasta sprawiła, że jest ono bazą marynarki wojennej NATO.
Jednak dla turystów ważniejszy jest fakt, że miasto leży na północ od Zatoki Neapolitańskiej, około stu kilometrów od Neapolu i około 120 km na południe od Rzymu. Dlatego łatwo dotrzeć do niej zarówno z Rzymu, jak i Neapolu. Wystarczy dojechać pociągiem do Formii, a następnie bezpośrednim autobusem. Przystanek autobusowy znajduje się przed wejściem do dworca kolejowego.
Do Gaety można również dojechać samochodem. Jednak warto pamiętać, że w mieście jest ogromny problem z bezpłatnym parkowaniem. Większość parkingów jest płatnych nawet w godzinach nocnych poza sezonem.
Gaeta – najważniejsze atrakcje turystyczne
Gaeta to jedno z najpiękniejszych miasteczek w środkowych Włoszech, ale trudno znaleźć o niej informacje w przewodnikach. Miasteczko zachwyca zarówno architekturą, jak i środowiskiem naturalnym. Jest bardzo popularnym kurortem turystycznym wśród Włochów. Co więc warto zobaczyć w czasie pobytu w Gaecie?
Monte Orlando – główna atrakcja Gaety
Miłośnicy malowniczego wybrzeża z pewnością pokochają tę część Gaety. Wzgórze Monte Orlando uznawany jest za „miejski park przyrody” i to idealne miejsce na spacer. Trasa spacerowa na szczyt jest dosyć łatwa. Po drodze spotkaliśmy osoby w różnym wieku i kondycji. W trakcie spaceru warto jednak zejść w mniejsze, leśne ścieżki, aby cieszyć się zapierającymi dech w piersiach widokami. Monte Orlando to też idealne miejsce dla miłośników wspinaczki sportowej. Znajduje się tam aż 13 oznakowanych tras zapewniających niesamowite widoki i ekstremalne przeżycia.
Grotta del Turco, Sanktuarium Świętej Trójcy (Santuario della Santissima Trinita)/Montagna Spaccata
Z Monte Orlando wiążę się jeszcze pewna legenda, według której w momencie śmierci Chrystusa na krzyżu, skała miała pęknąć na trzy części. Jedna ze szczelin dała początek największej atrakcji Gaety, czyli Groty Turka (Grotta del Turco). Jej nazwa nawiązuje do wydarzeń IX wieku. Wówczas wśród szczelin jaskini ukrywały się statki saraceńskie (Turków), aby atakować statki handlowe wypływające z portu.
Do groty można zejść schodami, które mają ponad 250 stopni. Niestety aktualnie dolna część schodów została zagrodzona ze względu na spadające kamienie. Obecnie trwają prace, które mają zapewnić bezpieczeństwo i podobno w przyszłym roku dolna część schodów będzie dostępna dla zwiedzających (takie informacje udało nam się uzyskać przed wejściu do groty).
Zabytki Gaety: Co warto zobaczyć?
Bogata architektura to ogromna zaleta Gaety. Jest ona nazywana miastem 100 kościołów, ale w rzeczywistości jest ich zaledwie ok. 50. Świątynie to jednak nie jedyne zabytki miasta. Co więc warto zobaczyć?
- Zamek Angioino-Aragonese – górująca nad miastem budowla zdecydowanie lepiej prezentuje się z daleka. Obecnie zachowały się części z dwóch różnych okresów – andegaweńskiego i aragońskiego (ma to odzwierciedlenie w nazwie). Dolna część zamku do lat 80 XX wieku pełniła funkcję więzienia wojskowego. Obecnie nadal zajmowany jest przez włoską armię narodową, a także stanowi siedzibę szkoły żeglarskiej finansistów i uniwersytetu.
- Katedra Św. Erazma – wzniesiona w XII wieku cechuje się różnymi stylami. Z zewnątrz neogotycki, w środku neoklasycystyczny i barokowy. Obok znajduje się dzwonnica o wysokości 57 metrów, która ma styl normańsko-arabski.
- Kościół Św. Franciszka z Asyżu – zdecydowanie najpiękniejsza świątynia w mieście.
- Mauzoleum Munatiusa Plancusa – utalentowanego rzymskiego generała i konsula. Znajduje się wzdłuż szlaku wiodącego przez Monte Orlando. Mauzoleum ma 29 metrów średnicy i 13 metrów wysokości.
Plaże Gaety: Gdzie znaleźć najpiękniejsze miejsca?
Gaeta to przede wszystkim miejscowość kurortowa, gdzie wielu turystów przybywa, aby pływać i opalać się. To nadmorskie miasteczko oferuje wiele pięknych plaż. Najpopularniejsza z nich to plaża Serapo (Serapo Beach), z której można podziwiać wzgórze Monte Orlando.
Inne plaże Gaety:
- Spiaggia 300 Gradini;
- Spiaggia di Fontania;
- Spiaggetta dei 40 Remi;
- Ultima Spiaggia „Selvaggia”.
Co warto zjeść w Gaecie?
Kuchnia Gaety jest bogata w lokalne produkty. Dlatego znajdziecie w niej świeże owoce morza, aromatyczne zioła i wysokiej jakości produkty. Bardzo popularne są oliwki z Gaety, które charakteryzują się lekko zwężającym kształtem, fioletowym kolorem i winnym smakiem z lekką nutą octową.
Najważniejszym przysmakiem Gaety jest Tiella, czyli dwie okrągłe, cienkie warstwy ciasta (przypominające tartę) wypełnione nadzieniem. Dawniej był to główny posiłek rolników oraz rybaków, więc farszem najczęściej są produkty ziemi lub morza. Dobrze wykonana Tiella powinna być cienka, a jej nadzienie miękkie i wilgotne. Jej dolna część musi być dobrze upieczona, a ciasto w żadnym wypadku nie powinno przesączone farszem. Najpopularniejsza wersja w Gaecie to tiella z ośmiornicą, pomidorami i oliwkami. Ten przysmak można kupić w wielu pizzeriach i piekarniach w mieście. Z pewnością mogę polecić tiellę z Antico Forno Giordano dal 1890.
Sprawdź również: Ventotene we Włoszech – Nieodkryty Klejnot Wysp Pontyjskich